اثرات عوامل محیطی بر تنوع و فراوانی بزرگ بی مهرگان کفزی نهر زرین گل، استان گلستان

موجودات کفزی نقش مهمی در تغذیه ماهی، جابجایی و چرخش مواد غذایی در اکوسیستم آبی و تبدیل مواد آلی به مواد معدنی دارند. در این بررسی 10 فاکتور فیزیکوشیمیایی آب با استفاده از دستگاه واترچکر و فتومترهای پرتابل و به همراه پارامترهای فیزیوگرافی، هیدرلوژیک اندازهگیری شدند. هدف از این مطالعه، تعیین اثرات عوامل محیطی روی تنوع و فراوانی بزرگ بی?مهرگان کفزی نهر زرینگل بود. نمونهها توسط نمونهبردار سوربر سمبلر (30 × 30) در 7 ایستگاه از آبان سال 1388 تا مهر 1389 بهصورت ماهانه از نهر زرینگل جمعآوری شدند. در مجموع 55 خانواده شناسائی شدند که متعلق به 17 راسته و 6 رده و 4 شاخه بودند که در میان آن?ها لارو حشرات آبزی بیشترین تنوع و فراوانی را داشتند. بیشترین فراوانی مربوط به خانواده?های simuliidae،baetidae ، chironomidae،hydropsychidae و viviparidae بود. در مجموع، 108992 عدد در مترمربع بزرگ بیمهرگان کفزی شناسایی شدند که بیشترین و کمترین فراوانی بهترتیب، 01/14479 عدد در مترمربع در ایستگاه 2 (بعد از مزرعه پرورش ماهی) در دی ماه و 64/8 عدد در مترمربع در ایستگاه 3 در اسفند ماه بود. همچنین بیشترین و کمترین مقدار شاخص تنوع شانون – وینر بهترتیب در تیر ماه در ایستگاه 1، 07/2 در اسفند ماه در ایستگاه 3، 54/0 بود. در بررسی شاخص چندپایه نیز مشخص شد که وضعیت اکولوژیکی و میزان آلودگی نهر زرینگل در ماههای مرداد و شهریور در ایستگاههای 4 و 5 در وضعیت متوسط و در ماههای اسفند، فروردین و اردیبهشت اکثر ایستگاههای نهر در وضعیت متوسط و ضعیفی قرار داشتند، اما در سایر ماههای سال در وضعیت خوبی برخوردار بودند. به نظر میرسد وضعیت نامطلوب شاخص چند پایه در ماههای مرداد و شهریور به علت کاهش دبی آب و افزایش فعالیتهای کشاورزی و پساب ناشی از آن و در ماههای اسفند، فروردین و اردیبهشت نیز به دلیل وقوع سیلابهای فصلی و افزایش بارندگی و گلآلودگی باشد.